AYKIRI VE PROVAKATİF TASARIMLAR
Aykırı tasarımlar normalin dışına çıkmaktır. Tanımlamaya göre aykırı tasarımlar kabul edilmiş standartlardan farklı özelliklere sahiptir. Genel olarak iyi tasarımların fonksiyonel, rahat, mantıklı bir bütçesi olan, kolay inşa edilen, kolay bakılan ve her kullanıcı tarafından beğenilen olması beklenir. Eğer yaratıcı tasarımın normları reddedilir ve sınırları zorlanırsa bu beklentilerden bir ya da daha fazlasının çiğnenmesi zorunluluğu ortaya çıkabilir. Sonunda çıkan peyzaj mekanları inşa etmek için pahalı, pratik olmayan, bakımı zor veya bazı insanlara saldıran nitelikte olabilir. Ne gerek var? diye düşünebilirsiniz. Oysa ki bu farklı düşünceler belki de heyecan verici, provakatif ve -belki de en önemlisi- yenilik için temel olabilir. Bundan dolayı bir peyzaj tasarım ofisi bu konular üzerinde dikkatli düşünmelidir.
Bu bölümde biraz sıra dışı bazı dış mekan tasarımlarına bakılacaktır. Tasarımcı kendi değer sisteminde bu tasarımların iyi veya kötü, değerli veya kullanışsız, eğlenceli ya da sıkıcı olduğunu değerlendirecektir. İmkanlar sadece tasarımcının hayal gücüyle sınırlıdır.
Dar açı formları: Daha önceki yazılarımızda dar açılardan kaçınılması gerektiğini söylemiştik ancak belirli durumlarda ve dikkatli bir uygulama ile bunlar başarılı bir şekilde birleştirilebilirler. Yandaki fotoğraf dar açı formlarına provakatif ve aykırı tasarım açısından bir örnek teşkil eder.
Ters formlar: Formların kasıtlı olarak hizalanmamış olması, peyzaja gerginlik elementi katar. Örneğin bir düz duvar bir dairenin merkezi ile hiç ilişkisi yokken daire ile ilişkili olabilir ya da ilerledikçe belirli bir açıkla eğikleşen bir duvar bu gerginliği gösterir. Eğer örneğin bir meander bitki yatağı ya da yer düzlemi çizgisi bir dikdörtgensel oturma duvarıyla, duvar biçimiyle herhangi bir alakası olmadan birleştirilirse birleşme noktaları peyzajda gerilim noktası olur.
De-Konstrüksiyon: Bu objenin veya mekanların yapı bozumuna, eksilmesine, tam olmamasına işaret eden kasti bir tasarımdır. Belki de bu, kullanıcının dikkatini çekmek için yalnızca bir marifettir ya da belki de bu tasarımın orijinal amaçları ve kavramlarından köklenmektedir. Yine de bu yaklaşım anormal olabilir, bu yeni bir şey değildir. Birçok klasik İngiliz bahçesi "yıkıntılara" sahipti, bunlar daha eski zamana aitmiş hissi vermek için özellikle inşa edilirdi.
Sosyal ve politik peyzajlar: Kendi kendine insanlar, sosyal durumlar ve politikalarla gelişen peyzajlardır.
Eksantrik peyzaj: İnsanlar eksantriği sıra dışı ancak zararsız olarak tanımlar. Bunlar ayrıca çokça yaratıcı ve enerjik olabilirler. Peyzaj mekanları böyle insanlar tarafından yaratıldığında sıklıkla kuralları çiğner ya da göz ardı eder ve form, renk, doku olarak ilgi çekici çılgın elementlere sahip olurlar.
Çarpıklık ve illüzyon peyzajları: Mekânsal illüzyonlar dış mekan çevrelerinin tasarımında çok kullanışlı olabilir. Uzun, dar bir mekanın sonu mekanın dikey ritmi ve biçimiyle oynayarak yakınlaştırılabilir veya uzaklaştırılabilir.