Bu konumuzda da peyzaj proje kapsamında konsept tasarımından sonraki adım olan "peyzaj tasarımında geometrik form gelişimi" konusunu işleyeceğiz. Gene kaynak olarak "Peyzaj Tasarımında Konseptten Forma" kitabından faydalandığımızı belirtmek isterim. Literatür yayınlarından çıkan bu kitabı da öğrenci ve profesyonel arkadaşlarıma kesinlikle öneririm. Gelelim konumuza; konsept plandan formlara geçiş, konsept plan aşamasında serbest olarak çizilmiş baloncuk ve okların belirgin şekillere dönüştürüldüğü organize işlemler olarak görülür. Tanımlanabilir objeler belirginleşir, gerçekçi mekanlar oluşur, kesin ayrımlar çizilir ve materyaller, renkler ve dokular bu aşamada gerçeklik kazanır.
Geometrik formun başlangıç noktası üç temel şekil olan kare, eşkenar üçgen ve daireden oluşmaktadır. Peyzaj içerisinde yapılan geometrik temalar bu üç temel formu şu şekilde yapılırlar;
* Kare formdan oluşturulan (90 derece) dikdörtgen tema
* 45/90 derece üçgeninden oluşturulan (135 derece) oktogonal tema
* 60 derece eşkenar üçgeninden oluşturulan (120 derece) heksagonal tema
* Daire üzerinde daire ile oluşturulan tema
* Yay parçaları ve radyallerle oluşturulan tema
* Daire parçalarından oluşturulan tema
Bu yazımızda ilk üç temadan bahsedelim. Diğer temaları önümüzdeki yazılarımızda ele alacağız.
Dikdörtgen Tema (90 derece):
Açık ara bütün geometrik temalar arasında en kullanışlı olanı (90 derece) dikdörtgen temalardır. Yandaki çizimde de görüldüğü gibi bu tema kolaylıkla bir çok mimari yapı şekilleriyle ilişki kurmakta, konstrüksiyon materyalleri ve yöntemleriyle kolaylıkla uyum göstermektedir. Kare veya dikdörtgen, yapılı çevre içerisinde belki de en hazır organizasyon temasıdır. Bu temayı gridler halindeki bir şablon olarak düşünebiliriz. Bu şablonun konsept plan üzerine çakıştırılmasıyla geometrik formumuz oluşmaktadır.
Sekizgen Tema (135 derece):
Açısal temalar 90 derece temalara göre daha dinamik, daha az formal bir görünüm sergiler. Bu temada karşımıza ister istemez dar açılı köşeler çıkabilir. Yandaki çizimde de bu temanın uygun bir şekilde nasıl kullanılması gerektiği örneği ve kötü bir organizasyon sekli ile nasıl kullanıldığının örneği verilmiştir. Bir çok peyzaj durumunda keskin açılı köşeler problemli sonuçlar doğurur. Gerilim yaratan, bıçak sırtı gibi rahatsız hissettiren yatay sınırlar ve küçük sıkışık noktaların bakımı zordur. Yapısal bozulmalar sıklıkla dar açılardan kaynaklanmaktadır.
Altıgen Tema (120 derece):
Şablon dokusu olarak bu tema 60 derecelik eşkenar üçgenlerin şablonu olarak ya da altıgenler serisi olarak görülebilir. Bu temada da 60 derecelik ve 30 derecelik dar açılardan kaçınılmalıdır. Çünkü bu açılar rahatsızlık verici, yönetimi zor, tehlikeli köşelerle sonuçlanabilir. Bu temada yükselen veya alçalan alanlarla üç boyutlu mekansal potansiyel kullanılabilir, dikey elemanlar projekte edilebilir ya da isteniyorsa baş üstü yapılar geliştirilebilir. Mekanı insanileştirmek için dış mekan mobilyaları ve diğer alan imkanları eklenebilir. Bir sonraki yazımızda diğer temaları incelemek üzere görüşürüz.
Comments