Etrafı çalılar ve çiçeklerle çevrelenmiş sulanan yemyeşil geniş alanlar Türkiye'deki çoğu bölgenin kurak olduğu gerçeğini maskeliyor. Fakat kuraklıklar geldiğinde ve su kaynakları azaldığında, bu bölgenin sakinleri bizler ülkemizin gerçek iklimini hatırlıyoruz. Bu yazı dizisi susuz ve kurak bölgelerde ve iklimlerde kurakçıl peyzaj uygulaması nasıl yapılır sorusuna yanıt verecektir.
Kuraklık tehlikesiyle karşı karşıya olan gelişmiş ülkelerde geleneksel peyzaj ile doğal kaynaklarını koruma ihtiyacı arasında bir yerde, kurakçıl peyzaj düzenlemesi yapılıyor. Bir kurakçıl bahçe geleneksel bir bahçe kadar güzel görünür ancak bakımı için çok daha az su kullanılır. Örneğin Amerika'dan örnek verirsek. Amerika Colorado'da Coloradolu peyzaj
uygulama firmaları ile Denver Su Departmanı arasında 1981 yılında kurakçıl peyzaj konsepti geliştirildi. Buna göre kurakçıl peyzaj uygulaması, suyu ve çevreyi koruyan kaliteli peyzaj düzenlemesidir ve yedi temel prensip içerir. Bunları incelersek:
* Dikimden önce plan yapın ve tasarlayın.
* Toprağı analiz edin.
* Çim alan büyüklüğünü makul tutun.
* Uygun bitkileri seçin.
* Sulamayı verimli bir şekilde yapın.
* Malç kullanın.
* Bakımı uygun şekilde yapın.
Yıllarca süregelen peyzaj alışkanlıkları genellikle bol nemli bölgelerden miras alındığı için daha az suyla peyzaj yapılmasını zorlayıcı gösterebilir. Ancak bahçenizde su ve diğer kaynakları korumak için birçok değişiklik yapabilirsiniz. Bazı durumlarda sadece mikroiklimlerle çalışmak veya bahçe tekniklerini hafifçe değiştirmek büyük bir fark yaratabilir. Daha az suya ihtiyaç duyan bitkiler yetiştirmek ve buna göre sulama yapmak su ihtiyacını önemli ölçüde değiştirebilir. Bahçeler ve bitkileri, bulundukları yere ve koşullara uygun olduklarında daha az suyla büyürler.
Kurakçıl peyzaj, bahçe uzmanının yaptığı seçimlerle ilgilidir ve üç büyük sorumluluk içerir. Bunlar:
* Sürdürülebilirlik arayışı (Peyzaj mimarları ne kadar az müdahale ederse o kadar az kaynak tüketilir.)
* İsraf etmemek (Doğal kaynakları verimli ve bilinçli bir şekilde kullanmak.)
* Ekolojik düşünmek (Bitkileri alanın, toprakların ve bölgesel çevrenin ilişkilerine dayalı olarak seçmek ve yetiştirmek.)
Kurakçıl peyzaj, peyzaj mimarlarını doğaya karşı değil doğayla birlikte çalışmaya teşvik eden, kurak iklimin zorluklarına göre tasarlanmış pratik bir seçimdir. Bu yazı dizimizde kurakçıl peyzaj ilkelerini ve yönergelerini kullanarak kurak bir ortamda bahçenizi nasıl oluşturacağınızla ilgili bilgiler verilecektir. Kurakçıl peyzaj sadece su tasarrufu ile ilgili değildir, aynı zamanda toprağın bakımı ve korunmasını ve potansiyel toprak ve su kirleticilerinin en aza indirilmesini de içerir. Bir peyzaj mimarı olarak doğal çevrenin ve kullanımınıza sunulan kaynakların farkında olmalısınız. Bitkileri minimum müdahaleyle gelişebilecekleri yerlere yerleştirerek doğayı rehberiniz olarak kullanın. Boşlukları tamamlayan seçtiğimiz bitkilerle alanın size rehberlik etmesine izin verin.
Doğanın Kurak Ortamı: Doğal kurak ortamlar karşımıza birçok biçimde gelir. Çöller, kısa ve karışık otlu çayırlar, çalılıklar, açık ormanlık alanlar, savanlar ve park alanları. Bu alanlar topografya, iklim ve bitki örtüsü ve yaban hayatı açısından farklılık gösterse de pek çok ortak noktaya sahiptirler. Bulutlu günlere göre daha fazla güneşli günlere sahiptirler, genellikle yılda 50cm'den daha az yağış alırlar, nemlerini hızla buharlaşarak kaybederler. Yüksek sıcaklıklara ve düşük bağıl neme maruz kalırlar. Su sınırlı olduğundan dolayı toprakta zorluklar yaratır. (En azından nemli ortamlardaki geleneksel bitkilerle peyzaj yaparken.) Kurak bölge toprakları daha az aşınmış, daha az organik maddeye sahip ve yağmurlu bölgelerdeki topraklara göre daha alkalidir. Yazımızı şimdilik burada sonlandıralım. Kurakçıl peyzaj ile ilgili yazımıza bir sonraki bölüm devam etmek üzere. İyi okumalar!